Keunikan Perkataan Jawi Berhuruf Hamzah: Warisan Bahasa Melayu

18 Jul 2024

Pernahkah anda perhatikan keunikan huruf hamzah dalam perkataan Jawi? Bagaimana simbol kecil ini mampu mengubah sebutan dan makna sesuatu perkataan? Dalam lautan aksara Jawi, huruf hamzah berdiri teguh, memainkan peranan penting dalam membentuk keunikan dan keindahan bahasa Melayu.

Huruf hamzah (ء), sering dianggap sebagai 'huruf ajaib' dalam sistem tulisan Jawi. Kehadirannya, biarpun kecil, mampu mengubah sebutan dan makna perkataan secara drastik. Bayangkan perbezaan sebutan dan makna antara perkataan 'masak' dan 'masak' (dengan hamzah di atas 'a' kedua). Perbezaan kecil ini menunjukkan betapa pentingnya huruf hamzah dalam memastikan ketepatan dan keindahan bahasa Melayu.

Sejarah penggunaan huruf hamzah dalam bahasa Melayu berakar umbi sejak zaman kegemilangan Kesultanan Melayu Melaka. Ia diadaptasi daripada sistem tulisan Arab dan diubah suai agar sesuai dengan sistem bunyi bahasa Melayu. Kehadiran huruf hamzah bukan sahaja memudahkan proses pembacaan, malah turut melambangkan keintelektualan dan kehalusan budaya masyarakat Melayu pada zaman itu.

Namun, arus kemodenan dan pengaruh bahasa asing telah menyebabkan penggunaan huruf hamzah dalam kalangan masyarakat, terutamanya generasi muda, semakin terpinggir. Ramai yang tidak lagi memahami fungsi dan kepentingannya dalam membentuk struktur perkataan Jawi yang betul. Keadaan ini sedikit sebanyak telah menghakis keunikan dan keaslian bahasa Melayu itu sendiri.

Justeru, usaha perlu digiatkan bagi memastikan penggunaan huruf hamzah dalam tulisan Jawi terus terpelihara. Generasi muda perlu dididik dan didedahkan dengan kepentingan dan keunikan huruf hamzah dalam membentuk keindahan dan ketepatan bahasa Melayu. Sekolah, institusi pengajian tinggi, dan badan-badan bukan kerajaan perlu berganding bahu dalam menganjurkan program kesedaran dan bengkel penulisan Jawi yang betul.

Kelebihan dan Kekurangan Penggunaan Huruf Hamzah

Kelebihan	Kekurangan
Mengekalkan keaslian dan keunikan bahasa Melayu.	Penggunaannya semakin terpinggir dalam kalangan generasi muda.
Memudahkan proses pembacaan dan sebutan perkataan Jawi.	Kurangnya kesedaran tentang kepentingan dan fungsinya.
Memperkayakan khazanah bahasa dan budaya Melayu.	Pengaruh bahasa asing menyebabkan penggunaannya semakin berkurangan.

Lima Amalan Terbaik untuk Melaksanakan Penggunaan Huruf Hamzah

Memperkukuhkan pengajaran dan pembelajaran Jawi di sekolah dan institusi pengajian tinggi. Ini termasuklah memberi penekanan terhadap fungsi dan kepentingan huruf hamzah dalam membentuk struktur perkataan Jawi yang betul.
Menganjurkan program kesedaran dan bengkel penulisan Jawi yang menarik dan interaktif. Program sebegini boleh menyasarkan pelbagai golongan masyarakat, terutamanya generasi muda.
Menggunakan teknologi dan media sosial untuk mempromosikan penggunaan huruf hamzah dalam tulisan Jawi. Ini boleh dilakukan dengan menghasilkan kandungan kreatif dan informatif yang mudah difahami.
Menggalakkan penggunaan huruf hamzah dalam penulisan rasmi dan tidak rasmi. Ini termasuklah dalam penulisan surat, dokumen, artikel, dan sebagainya.
Menjadikan penggunaan huruf hamzah sebagai satu kebanggaan dan identiti bangsa. Ini boleh dipupuk melalui kempen kesedaran dan aktiviti-aktiviti yang memupuk semangat cintakan bahasa Melayu.

Kesimpulannya, penggunaan huruf hamzah dalam perkataan Jawi merupakan satu khazanah yang perlu dipelihara dan diwarisi kepada generasi akan datang. Dengan usaha yang berterusan dan komitmen daripada semua pihak, kita mampu memastikan kelangsungan dan keindahan bahasa Melayu terpelihara hingga ke akhir zaman. Marilah kita bersama-sama berganding bahu dalam memartabatkan bahasa Melayu, bahasa kebangsaan kita.