Khazanah Tersembunyi: Menyelami Nasib Haiwan Terancam di Malaysia

12 Jun 2024

8 Spesis Haiwan Yang Paling Terancam Di Malaysia

Bayangkan dunia tanpa deruman harimau Malaya yang menggegarkan hutan, tanpa kepakan sayap burung enggang yang menggema di langit, atau tanpa tarian ikan lumba-lumba di lautan biru. Itulah realiti yang mungkin kita hadapi jika kita tidak bertindak sekarang untuk melindungi haiwan terancam di Malaysia.

Malaysia, sebuah negara yang kaya dengan kepelbagaian biologi, menempatkan sebilangan besar spesies flora dan fauna yang menakjubkan. Namun, keindahan alam ini sedang diancam. Aktiviti manusia seperti pembalakan haram, pemburuan haram, dan pembangunan yang tidak terancang telah memusnahkan habitat semulajadi, mendorong banyak spesies ke ambang kepupusan.

Harimau Malaya, ikon kebanggaan Malaysia, kini hanya tinggal kurang daripada 200 ekor di hutan kita. Perburuan haram untuk kulit, tulang, dan organnya yang berharga di pasaran gelap telah menghancurkan populasi mereka. Begitu juga dengan nasib tenggiling, mamalia bersisik yang menjadi mangsa penyeludupan hidupan liar untuk memenuhi permintaan di negara lain.

Ancaman terhadap haiwan terancam bukan sekadar isu alam sekitar, tetapi juga isu ekonomi dan sosial. Kehilangan biodiversiti menjejaskan ekosistem yang menyediakan perkhidmatan penting kepada manusia, seperti pendebungaan tanaman, kawalan penyakit, dan sumber makanan. Ia juga boleh menjejaskan sektor pelancongan yang bergantung kepada daya tarikan alam semulajadi.

Kita tidak boleh berdiam diri sementara khazanah alam ini hilang di depan mata kita. Tindakan kolektif diperlukan untuk melindungi haiwan terancam dan memulihkan habitat mereka. Kerajaan, organisasi bukan kerajaan, dan setiap individu mempunyai peranan penting dalam usaha pemuliharaan ini.

Kelebihan dan Kekurangan Usaha Pemuliharaan

Kelebihan	Kekurangan
Meningkatkan populasi haiwan terancam	Kekurangan dana dan sumber
Melindungi biodiversiti dan ekosistem	Konflik dengan aktiviti manusia
Meningkatkan kesedaran awam	Penguatkuasaan undang-undang yang lemah

Lima Amalan Terbaik untuk Melindungi Haiwan Terancam

Sokong usaha pemuliharaan: Sumbang kepada organisasi yang berusaha melindungi haiwan terancam dan habitat mereka.
Jadilah pengguna yang bertanggungjawab: Elakkan membeli produk yang diperbuat daripada haiwan terancam atau menyumbang kepada pemusnahan habitat.
Sebarkan kesedaran: Kongsi maklumat mengenai haiwan terancam dan ancaman yang mereka hadapi dengan keluarga, rakan, dan komuniti anda.
Kurangkan jejak karbon anda: Perubahan iklim mengancam habitat dan spesies di seluruh dunia. Kurangkan jejak karbon anda dengan menggunakan pengangkutan awam, menjimatkan tenaga, dan mengamalkan gaya hidup lestari.
Laporkan jenayah hidupan liar: Jika anda menyaksikan sebarang aktiviti yang mencurigakan seperti pemburuan haram atau penyeludupan hidupan liar, laporkan kepada pihak berkuasa dengan segera.

Lima Contoh Haiwan Terancam di Malaysia

Harimau Malaya: Ikon kebanggaan Malaysia, diancam oleh pemburuan haram dan kehilangan habitat.
Orangutan Borneo: Primat yang sangat pintar ini terancam oleh penebangan hutan untuk ladang kelapa sawit.
Gajah Asia: Haiwan darat terbesar di Asia diancam oleh konflik manusia-hidupan liar dan kehilangan habitat.
Penyu: Spesies penyu laut seperti penyu belimbing dan penyu hijau diancam oleh pencemaran, pembangunan pantai, dan penangkapan ikan yang tidak lestari.
Badak sumbu Sumatera: Badak terkecil di dunia ini sangat terancam oleh pemburuan haram untuk culanya.

Lima Cabaran dan Penyelesaian

Cabaran	Penyelesaian
Pemburuan haram dan penyeludupan hidupan liar	Penguatkuasaan undang-undang yang lebih ketat, kerjasama antarabangsa, dan program pendidikan untuk mengurangkan permintaan
Kehilangan habitat	Perlindungan hutan, pemulihan habitat, dan amalan penggunaan tanah yang mampan
Konflik manusia-hidupan liar	Mewujudkan koridor hidupan liar, program pampasan kepada petani, dan pendidikan untuk menggalakkan hidupan bersama secara aman
Kekurangan kesedaran dan keprihatinan awam	Kempen pendidikan dan kesedaran awam, penglibatan komuniti, dan ekopelancongan
Kekurangan dana dan sumber	Meningkatkan pembiayaan kerajaan, kerjasama dengan sektor swasta, dan derma daripada individu dan organisasi

Soalan Lazim

1. Apakah haiwan terancam?
Haiwan terancam ialah spesies haiwan yang berisiko tinggi untuk pupus di habitat semulajadinya.

2. Mengapa kita perlu melindungi haiwan terancam?
Melindungi haiwan terancam penting untuk mengekalkan biodiversiti, keseimbangan ekosistem, dan warisan alam untuk generasi akan datang.

3. Apakah ancaman utama kepada haiwan terancam di Malaysia?
Ancaman utama termasuk kehilangan habitat, pemburuan haram, penyeludupan hidupan liar, pencemaran, dan perubahan iklim.

4. Bagaimana saya boleh membantu melindungi haiwan terancam?
Anda boleh membantu dengan menyokong usaha pemuliharaan, menjadi pengguna yang bertanggungjawab, menyebarkan kesedaran, dan melaporkan jenayah hidupan liar.

5. Apakah organisasi yang terlibat dalam pemuliharaan haiwan terancam di Malaysia?
Beberapa organisasi termasuk WWF-Malaysia, TRAFFIC Southeast Asia, dan Persatuan Pencinta Alam Malaysia (MNS).

6. Apakah peranan kerajaan dalam melindungi haiwan terancam?
Kerajaan bertanggungjawab untuk menggubal dan menguatkuasakan undang-undang, mewujudkan kawasan perlindungan, dan menyokong program pemuliharaan.

7. Apakah kepentingan pendidikan dalam pemuliharaan haiwan terancam?
Pendidikan meningkatkan kesedaran, mengubah sikap, dan memberi inspirasi kepada tindakan untuk melindungi alam sekitar.

8. Apakah masa depan haiwan terancam di Malaysia?
Masa depan mereka bergantung kepada tindakan kolektif kita. Dengan usaha pemuliharaan yang berkesan, kita boleh melindungi khazanah alam ini untuk generasi akan datang.

Tips dan Trik

Selain daripada amalan terbaik yang disenaraikan di atas, berikut adalah beberapa tips tambahan untuk membantu melindungi haiwan terancam:

Sokong pelancongan lestari yang memberi manfaat kepada komuniti tempatan dan pemuliharaan hidupan liar.
Berhati-hati dengan jejak digital anda dan elakkan berkongsi maklumat yang boleh membahayakan haiwan terancam.
Jadilah penyokong alam sekitar dan galakkan orang lain untuk melindungi alam semula jadi.

Melindungi haiwan terancam bukan sekadar tanggungjawab, tetapi satu keperluan. Setiap spesies mempunyai peranan penting dalam ekosistem yang saling berkaitan. Kehilangan satu spesies boleh memberi kesan domino kepada seluruh ekosistem, termasuk kepada manusia. Marilah kita bersama-sama menjadi suara bagi mereka yang tidak bersuara dan memastikan kelangsungan hidup khazanah alam Malaysia untuk generasi akan datang.